Ο τουριστικός τομέας αναπτύσσεται παγκοσμίως σταθερά τα τελευταία είκοσι χρόνια με ρυθμό 4%. Οι ειδικές μορφές τουρισμού (τουρισμός υπαίθρου, πολιτιστικός, γαστρονομικός, οινοτουρισμός, υγείας, θαλάσσιος τουρισμός κλπ) και ο αγροτουρισμός αναπτύσσεται παγκοσμίως με ρυθμό 40%! …Αγροτουρισμός είναι οι τουριστικές υπηρεσίες (ενδιαίτησης, εστίασης, δραστηριότητες κλπ) παρεχόμενες αποκλειστικά από αγρότες, στο αγροτικό περιβάλλον (φυσικό, κοινωνικό, πολιτιστικό, τεχνολογικό, εργασιακό, οικογενειακό κλπ) που δημιουργούν συμπληρωματικό εισόδημα (ΜΟΝΟ 20% του αγροτικού συνολικού εισοδήματος ….)
Στην Ελλάδα ο τουριστικός τομέας προσφέρει το 10% του ΑΕΠ και με τον πολλαπλασιαστή (1,8 για τον τουρισμό) τελικά στον τουριστικό τομέα οφείλεται το 18% του ΑΕΠ της Ελλάδος. Η κατατεθείσα και συνυπογραφείσα, στα διάφορα μνημόνια, μελέτη της Τράπεζας της Ελλάδος-ΤτΕ και του Συνδέσμου Επιχειρήσεων & Βιομηχανιών-ΣΕΒ, που συντάχθηκε από την εταιρεία MacKinsey, θεωρεί ως κύριες ατμομηχανές της ανάπτυξης στην Ελλάδα, τον Τουρισμό, την Γεωργία και την Βιομηχανία τροφίμων.
Στην Ελλάδα ο αγροτικός τομέας προσφέρει το 4% του ΑΕΠ και με τον πολλαπλασιαστή (5 για τα αγροτικά) τελικά στον αγροτικό τομέα οφείλεται το 20% του ΑΕΠ της Ελλάδος. Εάν συνδυαστεί ο Τουριστικός και ο Αγροτικός τομέας για να προσφέρουν ένα τελικό Τουριστικό προϊόν με Ελληνική ταυτότητα, σαφώς διακριτό από άλλα και με τονισμένα τα συγκριτικά πλεονεκτήματα της Ελλάδας, τότε η Ελλάδα, ως συλλογικό σύνολο, αλλά και κάθε περιοχή, μπορεί να πετύχει όλες τις επιλογές της.
Αγρότης είναι κύρια ο γεωργός, ο κτηνοτρόφος, ο ψαράς και ο δασοκόμος που συμπληρωματικά προς τα παραπάνω δημιουργεί πρόσθετο εισόδημα από παραγωγή ενέργειας, από την μεταποίηση και την εμπορία της δικιάς του παραγωγής και από τον αγροτουρισμό.
Ο αγρότης είναι ο ΦΡΟΝΤΙΣΤΗΣ του περιβάλλοντος (φυσικό, κοινωνικό, πολιτιστικό, τεχνολογικό, εργασιακό, οικογενειακό κλπ) και στην ουσία ο φύλακάς του. Μπορεί ο αγρότης να το φροντίζει καλά ή κακά, σωστά ή λάθος, αλλά είναι εξ επαγγέλματος ο φροντιστής και φύλακας του.
Το τουριστικό προϊόν δεν νοείται χωρίς τους κατοίκους της περιοχής. Και οι κάτοικοι της περιοχής είναι οι φορείς του σύγχρονου, αλλά και παλαιότερου πολιτισμού του τόπου τους. Ιδιαίτερα αν παρουσιάζει συνέχεια.
Αν μάλιστα θέλουμε τον αυθεντικό πραγματικό ζωντανό πολιτισμό, ως σωστό προσανατολισμό στον σχεδιαζόμενο πολιτιστικό τουρισμό μας, τότε είναι απόλυτα σαφές ότι οι σημερινοί ιθαγενείς κάτοικοι μιας περιοχής (ή/και όσοι εκπαιδεύτηκαν και έχουν τις ίδιες αξίες & αρχές) είναι το απαραίτητο συστατικό ενός αυθεντικού ζωντανού πολιτιστικού τουριστικού προϊόντος. Οι αναπαραστάσεις και τα κιτς εμπορικά φεστιβάλ, τραυματίζουν σοβαρά την εμπειρία που αποζητά ο σημερινός τουρίστας.
Θα ήταν ενδιαφέρον να προσεγγίσει η κάθε Περιφέρεια και την γεωργία (οινοτουρισμός από τα αρχαία χρόνια μέχρι σήμερα, τα καλλιτεχνικά ψωμιά των γιορτών μας, η γαστρονομία κλπ) και την κτηνοτροφία (τρόπος ζωής κτηνοτρόφων ίδιος διαχρονικά, γιορτές κτηνοτρόφων, διατροφικές συνήθειες επιβίωσης κτηνοτρόφων κλπ) και την αλιεία και την δασοκομία και ως ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΟ ΣΥΣΤΑΤΙΚΟ στο μίγμα του τουρισμού.
Μπορούμε να συμβιώσουμε όλοι. Οι τεχνητοί επιλεκτικοί διαχωρισμοί, και η μονόπλευρη «δήθεν» ανάπτυξη του τουρισμού, χωρίς τον αγροτικό τομέα, χωρίς τις υπηρεσίες, χωρίς τις οργανώσεις της Κοινωνίας των Πολιτών, με μόνο την εξουσία του Δημόσιου (και Δημοτικού) και την ισχύ του Ιδιωτικού, είναι μια θνησιγενής επιλογή. Και τέτοιας μορφής επιλογές μας έφεραν σήμερα μέχρις εδώ. Ίσως είναι καιρός να σκεφθούμε λίγο ποιο συνεργιστικά. Όλοι μαζί οι συμπολίτες. Χωρίς πρώτης και δεύτερης ταχύτητας πολίτες και χωρίς «οικονομίστικες» ατεκμηρίωτες αλαζονικές κατευθύνσεις γραφειοκρατών και πολιτικών παλαιάς-πελατειακής-ψηφοθηρικής κοπής. Η συζήτηση είναι μια καλή πρώτη προσέγγιση, εάν έχουμε την ίδια παιδεία (αρχές και αξίες).
Δημήτρης Μιχαηλίδης
Δημόσια γράφων, ΑγροΝέα