Επιστολή προς τον Υπουργό Παιδείας Έρευνας και Θρησκευμάτων κ. Κωνσταντίνο Γαβρόγλου απέστειλε ο Δήμαρχος Αμπελοκήπων-Μενεμένης και Πρόεδρος της ΠΕΔ/ΚΜ επισημαίνοντας τη «ρηχή κριτική» που ασκούν οι συγγραφείς του βιβλίου Ιστορίας της Γ’ Λυκείου όσον αφορά το βίο και το έργο του Αλέξανδρου Υψηλάντη. Με την επιστολή του, ο κ. Κυρίζογλου επισημαίνει την ανάγκη αναθεώρησης του κειμένου του βιβλίου καθώς «αδικεί την ιστορική αλήθεια και δεν προσφέρει τίποτε ουσιαστικά παιδαγωγικό». Υπενθυμίζεται ότι πρόσφατα ο κ. Κυρίζογλου είχε μιλήσει για τον βίο και τον ηρωισμό του Αλέξανδρου Υψηλάντη στην Εύξεινο Λέσχη Θεσσαλονίκης.
Κύριε Υπουργέ
Αναφέρομαι στο σημείο του βιβλίου Ιστορίας Γ΄ Λυκείου (Ιστορία του νεότερου και του σύγχρονου κόσμου-από το 1815 έως σήμερα), όπου φαίνεται η ρηχή κριτική που ασκούν οι συγγραφείς (αλλά και η κριτική επιτροπή) στον ΑΛΕΞΑΝΔΡΟ ΥΨΗΛΑΝΤΗ:
«Η αποδοχή της ηγεσίας (της Φιλικής Εταιρείας) από τον πρίγκιπα Υψηλάντη, αξιωματικό του ρωσικού στρατού, ήταν προϊόν πατριωτισμού, αλλά και έλλειψης σύνεσης. Ο ρομαντικός πατριώτης δεν ήταν μάλλον σε θέση να εκτιμήσει τις πολιτικές πλευρές του εγχειρήματος και την τεράστια ευθύνη που αναλάμβανε απέναντι στο έθνος» (σελ. 17).
Άρα, ο Υψηλάντης χαρακτηρίζεται, ως ηγέτης:
-με έλλειψη σύνεσης
-ρομαντικός, μη δυνάμενος «να εκτιμήσει τις πολιτικές πλευρές του εγχειρήματος»
-ανεύθυνος.
Ως προς το πρώτο γνώρισμα, θα έλεγα ότι σε όλες τις κορυφαίες ώρες της ελληνικής ιστορίας (αρχαίας, βυζαντινής, νεότερης και σύγχρονης) οι πρωταγωνιστές πέρασαν στην αιώνια συλλογική μνήμη όχι για τη σύνεση, αλλά για την φλογισμένη καρδιά και την ιερή μανία για ελευθερία:
-ΛΕΩΝΙΔΑΣ (480 π.Χ.): «Μολών λαβέ».
-ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΙΑ’ ΠΑΛΑΙΟΛΟΓΟΣ (1453): «Κοινή γάρ γνώμη πάντες αυτοπροαιρέτως αποθανούμεν και ου φεισόμεθα της ζωής ημών».
-ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ ΥΨΗΛΑΝΤΗΣ (1821): «Ας ενωθώμεν λοιπόν με ενθουσιασμόν»
-ΘΕΟΔΩΡΟΣ ΚΟΛΟΚΟΤΡΩΝΗΣ (1821): «Όταν αποφασίσαμε να κάμωμε την Επανάσταση, δεν εσυλλογισθήκαμε ούτε πόσοι είμεθα ούτε πως δεν έχομε άρματα ούτε ότι οι Τούρκοι εβαστούσαν τα κάστρα και τας πόλεις ούτε κανένας φρόνιμος μας είπε «πού πάτε εδώ να πολεμήσετε με σιταροκάραβα βατσέλα», αλλά ως μία βροχή έπεσε εις όλους μας η επιθυμία της ελευθερίας μας, και όλοι, και ο κλήρος μας και οι προεστοί και οι καπεταναίοι και οι πεπαιδευμένοι και οι έμποροι, μικροί και μεγάλοι, όλοι εσυμφωνήσαμε εις αυτό το σκοπό και εκάμαμε την Επανάσταση».
Ως προς τα υπόλοιπα χαρακτηριστικά (ρομαντικός-ανεύθυνος), είναι βέβαιο ότι ανατρέπονται από τα ντοκουμέντα:
Κατά τον Διονύσιο Ζακυνθηνό: «… Είναι προφανές ότι η Ιστορία δεν στάθηκε αντικειμενική απέναντι στα γεγονότα «υφιστάμενη ροπάς προσωπικάς και τοπικάς».
Κατά τον Σπυρίδωνα Τρικούπη: «… Η δε μνήμη του Υψηλάντους, όπως και αν τον θεωρήση τις, θα διαμένη παρ’ ημίν αγήρατος και πολυύμνητος δι’ όσα μεγαλοφρόνως και φιλοκινδύνως επεχείρησε, δι’ όσα χάριν της πατρίδος έπαθε και δια την επί τέλους ευτυχή εκβασιν του αγώνος, …» Κατά τον Ιωάννη Φιλήμονα: «… δίκαια όμως και αμερόληπτος η ιστορία, αυτή η αληθής φωνή των γεγονότων, θέλει και ορίζει την μεν αρχήν της επαναστάσεως από της 24 Φεβρουαρίου του 1821 εν ονόματι του Αλέξανδρου Υψηλάντους, το δε τέλος της Επαναστάσεως κατά την 12 Σεπτεμβρίου του 1829 εν τω ονόματι του Δημητρίου Υψηλάντους …»
Κατά τον Κων/νο Παπαρρηγόπουλο: «… Πιστεύουμε ότι ήταν απαραίτητη, για να τονώσει το φρόνημα και να δημιουργήσει αξιόλογη ανταπόκριση από το λαό των Ηγεμονιών. Εκείνη η υπόσχεση στάθηκε σωτήρια για τους Έλληνες και καταπτόησε τους εχθρούς …»
Κατά τον Κων/νο Σβολόπουλο: «… η κρίση υπήρξε σκληρή για τον Αλέξανδρο Υψηλάντη και το επαναστατικό επιχείρημα στις παραδουνάβιες πολιτείες…προπομπός στον αγώνα για την πλατιά καταξίωση της εθνικής κυριαρχίας …»
Αυτός ήταν ο Αλέξανδρος Υψηλάντης σύμφωνα και με τις πρωτογενείς πηγές.
Οι μετέπειτα εξελίξεις του Αγώνα έδειξαν ότι ο ΥΨΗΛΑΝΤΗΣ γνώριζε πολύ καλά τις πολιτικές πλευρές του «εγχειρήματός» του. Απόδειξη: η αλλαγή πολιτικής συμπεριφοράς της ΡΩΣΙΑΣ, η οποία, το 1823, είχε προτείνει το σχέδιο των ΤΡΙΩΝ ΤΜΗΜΑΤΩΝ (αυτόνομων υπό τον Σουλτάνο). Πρόκειται για το πρώτο ρήγμα στην αρραγή ΙΕΡΗ ΣΥΜΜΑΧΙΑ.
Κατά συνέπεια, σύμφωνα με τα παραπάνω, το συγκεκριμένο σημείο πρέπει να αναθεωρηθεί, διότι αδικεί την ιστορική αλήθεια και δεν προσφέρει τίποτε ουσιαστικά παιδαγωγικό.
Ο ΔΗΜΑΡΧΟΣ ΑΜΠΕΛΟΚΗΠΩΝ-ΜΕΝΕΜΕΝΗΣ
ΛΑΖΑΡΟΣ ΚΥΡΙΖΟΓΛΟΥ
Πρόεδρος της Περιφερειακής Ένωσης Δήμων Κεντρικής Μακεδονίας