Η οδική ασφάλεια αποτελεί αναμφίβολα, ένα από τα κορυφαία παγκόσμια προβλήματα. Δεν της έχει δοθεί ωστόσο, η σημασία που πρέπει, ούτε από τα άτομα και την κοινωνία, ούτε από τα κράτη. Αυτή είναι η διαπίστωση των επιστημόνων, των ειδικών που ασχολούνται σοβαρά με την αντιμετώπιση του προβλήματος. Σε επίπεδο Ευρωπαϊκών χωρών, ο αριθμός νεκρών από τροχαία ατυχήματα, έχει μειωθεί σημαντικά τα τελευταία 30 χρόνια. Η Ελλάδα ωστόσο, εμφανίζει τους χειρότερους δείκτες οδικής ασφάλειας μεταξύ των Ευρωπαϊκών χωρών, ενώ οι επιπτώσεις είναι δραματικές. Στην Ελλάδα μέχρι το 2000, τα τροχαία ατυχήματα ήταν η αιτία για πάνω από 2.000 θανάτους ανά έτος, προκαλώντας ιδιαίτερα σημαντικές οικονομικές και κοινωνικές επιπτώσεις. Από το 2.000 μέχρι το 2015, σύμφωνα με τα στοιχεία της ΕΛ.ΑΣ. και της ΕΛ.ΣΤΑΤ., είχαμε σε 245.404 τροχαία συμβάντα, 22.397 νεκρούς, 32.555 βαριά τραυματίες και ανάπηρους και 277.967 ελαφρά τραυματίες. Επισημαίνεται, ότι λόγω της έλλειψης Εθνικού Μητρώου καταγραφής των θυμάτων που καταλήγουν μετά από νοσηλεία, δεν γνωρίζουμε τον ακριβή αριθμό των νεκρών, εκτιμάται ότι ίσως το 20% από τους βαριά τραυματίες καταλήγουν μετά τη νοσηλεία. Επίσης, στη χώρα μας το κόστος προμήθειας φαρμάκων και ιατρικών εργαλείων, είναι πολλαπλάσιο από αυτό των χωρών της Β. Ευρώπης – χώρια τη διαφθορά – που παντού υφίσταται – αλλά εδώ ευδοκιμεί για δεκαετίες, καθώς επίσης και το γεγονός ότι, πλήττεται ο Τουρισμός και βέβαια το βαλτωμένο Ασφαλιστικό μας. Με αναγωγή σε στοιχεία μελέτης του 2003, που αφορά στην εκτίμηση ετήσιου κόστους θεραπείας των τροχαίων, για τις Κάτω Χώρες, η Ελλάδα δαπανά ετησίως περί τα 5 δις ευρώ, και με βάση τα παραπάνω πραγματικά στοιχεία, η χώρα μας δαπάνησε πάνω από 81.181.704.000 ευρώ τα τελευταία 16 χρόνια (2000-2015). Δυστυχώς όμως, η πολιτεία δείχνει διαχρονικά, πως δεν ενδιαφέρεται για την πρόληψη, και ας δείχνουν τα στοιχεία, ότι το ενδιαφέρον της θα έπρεπε να εξαντλείται σε αυτό το θέμα.
Για το σοβαρό αυτό θέμα συζητάμε με τον Βουλευτή ΣΥΡΙΖΑ Ημαθίας Γιώργο Ουρσουζίδη που είναι και πρόεδρος της Ειδικής Μόνιμης Επιτροπής Οδικής Ασφάλειας. Αντικείμενο της επιτροπής είναι η διερεύνηση των αιτίων των τροχαίων ατυχημάτων και η υποβολή προτάσεων στους αρμόδιους Υπουργούς για τη δημιουργία των προϋποθέσεων ασφαλέστερης διακίνησης προσώπων και προϊόντων.
-Τελευταία γίνεται συζήτηση για τη μείωση προστίμων Κ.Ο.Κ., δεν είναι παράξενο να συζητείται κάτι τέτοιο, όταν η χώρα βρίσκεται στις τελευταίες θέσεις μεταξύ των κρατών της Ε.Ε.;
-Μέσα σε αυτή την τραγική κατάσταση για τη χώρα, πράγματι ακούστηκε μάλλον παράξενα – παρά ως μελετημένη ενέργεια – η εξαγγελία για μείωση των προστίμων Κ.Ο.Κ.
Έπρεπε να είχε προηγηθεί ενημέρωση, ως προς την τεκμηρίωση της εισήγησης της ΕΛ.ΑΣ. προς το αρμόδιο υπουργείο (ΥΠΟ.ΜΕ.ΔΙ.). Θα έπρεπε να αντιδράσουν, αφού πρώτα αφουγκραστούν τους ανθρώπους της ΕΛ.ΑΣ., που τα στελέχη της αντιμετωπίζουν καθημερινά τους πολίτες/παραβάτες στους δρόμους της πατρίδας μας, ώστε να λάβουν υπόψη τους τη διαμορφούμενη κατάσταση τα τελευταία χρόνια στη χώρα μας, όπως αποτυπώνεται στα στατιστικά στοιχεία της ΕΛ.ΑΣ.
Η πρωτοβουλία μείωσης των προστίμων, δεν αφορά σε ψυχοπονιάρηδες που λυπήθηκαν τους πολίτες – που όντως δεινοπαθούν εν μέσω κρίσης – ή επειδή πήραν εντολή για ψηφοθηρικούς λόγους από την πολιτική ηγεσία. – Αφορά, στη στρέβλωση του συστήματος παρακολούθησης/καταγραφής των τροχαίων παραβάσεων, κυριολεκτικά στο «τίναγμα στον αέρα» του Σ.Ε.Σ.Ο. (POINT SYSTEM), που αποτελεί το βασικό μέτρο αντιμετώπισης της παραβατικής συμπεριφοράς. Οι φορείς όμως, αντιδρούν στην πρόταση της ΕΛΑΣ για μείωση των προστίμων – και καλά κάνουν – είναι λογικό να αντιδρούν, αφού θεωρούν, ότι η πρωτοβουλία μείωσης των προστίμων, ακουμπά στην παγιωμένη για δεκαετίες αντίληψη των πολιτικών, δηλαδή :
Ότι αφορά, σε ψηφοθηρικούς λόγους, από μέρους των πολιτικών.
Ότι θα συμβάλλει στην αύξηση των τροχαίων.
Ότι θα περάσει λάθος μήνυμα στους οδηγούς, αυτό της ατιμωρησίας, θα παγιωθεί ακόμη περισσότερο η αίσθηση αυθαιρεσίας που επικρατεί στους ελληνικούς δρόμους
Ότι τα πρόστιμα είναι χαμηλά σε σχέση με άλλα κράτη.
Ότι ενώ θα μειωθούν τα πρόστιμα, ΔΕΝ θα συνοδευτούν με αύξηση της αστυνόμευσης.
Ότι γίνεται για λόγους εισπραξιμότητας/ταμειακούς. Όμως θεωρώ, ότι η εισήγηση της ΕΛ.ΑΣ. είναι αποτέλεσμα της αγωνίας των στελεχών της να κάνουν σωστά τη δουλειά τους – να μειώσουν τα τροχαία!
-Μπορεί να αλλάξει αυτή την παγιωμένη πεποίθηση των πολιτών, όταν πράγματι εδράζεται στην πραγματικότητα δεκαετιών;
-Πράγματι, δύσκολα μπορεί να αλλάξει κανείς την παγιωμένη πεποίθηση των πολιτών, ότι όλα στο χώρο της πολιτικής κινούνται με βάση το πολιτικό κόστος, και όχι το πραγματικό όφελος της κοινωνίας. Πιστεύουν επίσης, ότι η εκατόμβη στους ελληνικούς δρόμους που αντιμετωπίζεται από το ελληνικό κράτος ως πταίσμα ή πλημμέλημα – δεν είναι πάντα – είναι πολλές φορές έγκλημα, και έτσι πρέπει να αντιμετωπίζεται. Έχω όμως να τονίσω τα εξής:
● Υπάρχει εδώ και επτά χρόνια, μια νέα, πρωτόγνωρη πραγματικότητα στον τόπο μας, η οποία αναπόφευκτα επηρεάζει τη συμπεριφορά μας, τις συνήθειές μας, τον τρόπο που προγραμματίζουμε την καθημερινότητά μας. Όλοι επηρεαστήκαμε από την κρίση που μαστίζει τη χώρα. Οι δημόσιοι λειτουργοί που επιμελούνται του ελέγχου της οδηγικής συμπεριφοράς μας, είναι και αυτοί άνθρωποι που αφουγκράζονται τα προβλήματα της κοινωνίας – επηρεάζονται! Αντιλαμβάνονται, ότι οι πολίτες αδυνατούν να ανταποκριθούν στα χρηματικά πρόστιμα του Κ.Ο.Κ., έτσι καταλογίζουν παραβάσεις ηπιότερου χρηματικού κόστους από αυτές που διαπιστώνουν. – Αλήθεια 1η .
● Η συμπεριφορά αυτή των τροχονόμων, δημιουργεί στρεβλώσεις στο σύστημα παρακολούθησης της οδηγικής συμπεριφοράς των οδηγών, οπότε ακυρώνεται η βάση δεδομένων παραβάσεων του Κ.Ο.Κ – γεγονός αδιαμφισβήτητα επικίνδυνο. – Αλήθεια 2η.
● Για να υπάρξει καταλογισμός, πρέπει να υπάρχει αστυνόμευση. Συνεπώς, η αύξηση της αστυνόμευσης είναι απαραίτητη για να υπάρξει και ο ανάλογος καταλογισμός (πλήθους παραβάσεων). Το ύψος των προστίμων, δεν αποτελεί τον κύριο αποτρεπτικό παράγοντα, αλλά η αίσθηση της αυστηρής και τακτικής επιτήρησης του οδικού μας δικτύου. Η αίσθηση αυθαιρεσίας που επικρατεί στους ελληνικούς δρόμους, πρέπει να εκλείψει. – Αλήθεια 3η.
● Η μείωση του χρηματικού προστίμου, δεν αφορά στη μείωση του βαθμού ποινής του Συστήματος Ελέγχου Συμπεριφοράς Οδηγού (point system), που αποτελεί το σημαντικότερο παράγοντα συνετισμού των οδηγών – Αλήθεια 4η.
● Αν γίνει μόνο μείωση των προστίμων, θα παγιωθεί ακόμη περισσότερο η αίσθηση αυθαιρεσίας που επικρατεί στους ελληνικούς δρόμους. Συνεπώς απαραίτητα πρέπει να διασφαλιστεί η τακτική και συνεχείς αστυνόμευση του οδικού δικτύου, με άρτια εξοπλισμένους τροχονόμους και ηλεκτρονικά μέσα παρακολούθησης της κυκλοφορίας. – Αλήθεια 5η.
● Τα πρόστιμα που προτείνονται να μειωθούν, αφορούν σε 101 παραβάσεις, από τις συνολικά 182 του Κ.Ο.Κ.. Εξαιρούνται της μείωσης, 16 που θεωρούνται πολύ σοβαρές και αποτελούν αιτία πρόκλησης θανατηφόρων τροχαίων, 10 υποκατηγορίες αυτών (όρια ταχύτητας, βαθμός επήρειας αλκοόλ κ.λ.π.), και ακόμη 55 παραβάσεις που κυμαίνονται μεταξύ των 100 ευρώ, 80ευρώ, 40 ευρώ και 20 ευρώ που επίσης δεν μειώνονται. – Αλήθεια 6η.
● Θα πρέπει να ενθαρρυνθούν και να δοθεί η δυνατότητα σε πολίτες, που είναι μάρτυρες παραβάσεων, να τις καταγγέλλουν, ενώ παράλληλα να ενημερώνονται για το αποτέλεσμα τις καταγγελίας τους. Η αρχή αυτή εφαρμόζεται εδώ και πάρα πολλά χρόνια τουλάχιστον στην Αυστρία, Γερμανία και Ελβετία. Η συμμετοχή των πολιτών αποτελεί προϋπόθεση στην επιτυχία του έργου της αστυνόμευσης. – Αλήθεια 7η.
Σε όλα τα παραπάνω πρέπει απαραίτητα να προστεθούν τα παρακάτω αυτονόητα μέτρα:
● Η ενεργοποίηση και λειτουργία των ήδη υπαρχόντων ραντάρ και προσθήκη νέων, με άμεση αξιοποίηση των στοιχείων που καταγράφουν.
● Η παρακολούθηση μέσω κυκλωμάτων, των επικίνδυνων παραβάσεων ιδιαίτερα μέσα στις πόλεις, ώστε να ενεργοποιείται η τροχαία και να παρεμβαίνει.
● Η τοποθέτηση φορητών (μεταφερόμενων) ραντάρ, κάθε φορά σε διαφορετικά σημεία. Αυτά αποτελούν τον φόβο και τον τρόμο των οδηγών στην Αυστρία, Γερμανία, Ελβετία. (Δεν είναι όπως τα ραντάρ χειρός, είναι μια αυτόνομη μονάδα σαν μικρή βαλίτσα με φλας).
Τα πρόστιμα του Κ.Ο.Κ. για να είναι αποτελεσματικά, πρέπει να καταλογίζονται άμεσα και να ανταποκρίνονται στις δυνατότητες των πολιτών. – Άλλως δεν έχουν κανένα αποτέλεσμα.
Συνεπώς επιβάλλεται ο επαναπροσδιορισμός του ύψους των επιβαλλόμενων χρηματικών ποινών, ώστε να αποκατασταθεί η επικίνδυνη στρέβλωση, που παρατηρείται στο σύστημα τα τελευταία χρόνια.
-Τι έχετε να προτείνετε, ώστε να βελτιωθεί αυτή η οδυνηρή πραγματικότητα που επικρατεί στη χώρα για αρκετές δεκαετίες;
Πρώτα από όλα την ενίσχυση του ανθρώπινου δυναμικού της αστυνομίας, με την επαναφορά αποσπασμένων σε πολιτικά πρόσωπα ή σε ιδιώτες «στόχους», διατήρηση σε αυτή την κατηγορία, μόνο των εντελώς απαραίτητων και έπειτα από σχετική τεκμηρίωση.
Την απαρέγκλιτη ολοκλήρωση του προγράμματος της ΕΛ.ΑΣ., που αφορά στην επαναφορά αποσπασμένων σε «στόχους», 700 αστυνομικών, 80 αυτοκινήτων και 18 μοτοσυκλετών. Επίσης την ενίσχυση του ανθρώπινου δυναμικού της αστυνομίας, με την απαρέγκλιτη ολοκλήρωση του προγράμματος κατάργησης των περιττών αστυνομικών τμημάτων, που ιδρύθηκαν στη βάση πελατειακών σχέσεων.
Προτείνω επίσης:
● Μείωση όλων των προστίμων του Κ.Ο.Κ. κατά 50%, – μόνο των χρηματικών, όχι των ποινών του point system – εκτός των 55 παραβάσεων που αφορούν σε πρόστιμα ύψους 100, 80, 40 και 20ευρώ, με παράλληλη κατάργηση της δυνατότητας για περαιτέρω μείωση κατά 50%, εφόσον εξοφληθούν εντός δεκαημέρου.
Εναλλακτικά:
● Μείωση των προστίμων του Κ.Ο.Κ., σε ποσοστό ίσο με την μείωση του ΑΕΠ της χώρας τα τελευταία χρόνια, δηλαδή κατά 25% έως 30%.
Η Οδική Ασφάλεια μας αφορά όλους… ΟΛΟΙ είμαστε υποψήφια θύματα Τροχαίων !