Τη χρονιά που διανύουμε το ήδη τεταμένο από τα προηγούμενα χρόνια πρόβλημα της διαχείρισης ολοένα και αυξανόμενων προσφυγικών ροών από την περιοχή της Mέσης Ανατολής προς τις χώρες της Μεσογείου γιγαντώθηκε. Στο επίκεντρο της προσφυγικής κρίσης βρέθηκε η Ελλάδα, η οποία καλείται –ως το νοτιοανατολικό σύνορο της Ευρωπαϊκής Ένωσης-, να διαχειριστεί ένα άνευ προηγουμένου κύμα εισόδου προσφύγων, με κύρια πηγή προέλευσης την διαλυμένη από τον εμφύλιο πόλεμο Συρία. Το παράρτημα της υπηρεσίας ασύλου των Ηνωμένων Εθνών στην Ελλάδα (UNHCR) δημοσιεύει σχεδόν καθημερινά στατιστικά στοιχεία για το φαινόμενο και τα συμπεράσματα που προκύπτουν από την ανάλυσή τους είναι εξαιρετικά ενδιαφέροντα. Το μέγεθος του φαινομένου είναι από μόνο του αξιοσημείωτο: Ο αριθμός των προσφύγων που έφτασαν στην Ελλάδα το 2015 ήταν 856.723 και σήμερα έχει ξεπεράσει το 1.000.000. Πρόκειται για ένα πρωτόγνωρο προσφυγικό κύμα που έχει περάσει στην Ευρωπαϊκή ήπειρο.. Στην Ελλάδα ο επίσημος αριθμός των καταγεγραμμένων προσφύγων και μεταναστών σύμφωνα με το συντονιστικό Όργανο Διαχείρισης της Προσφυγικής Κρίσης που βρίσκεται στους χώρους φιλοξενίας ανέρχεται σε 60.788 άνθρωποι.
Όπως σημειώνει και ο Αλομπέιντ Άρεφ διδάκτωρ Πολιτικής Επιστήμης και Ιστορίας, ειδικός σε θέματα Μέσης Ανατολής που επί σειρά ετών διδάξει γεωστρατηγική και ζητήματα Μέσης Ανατολής στη Ελληνική Σχολή Ευελπίδων, τη Σχολή Εθνικής Άμυνας, την Ανωτάτη Διακλαδική Σχολή Πολέμου, και έχει αναλύσει τα ζητήματα της Μέσης Ανατολής σε μεγάλα, διεθνή δίκτυα, εξαιτίας της διεθνούς πολιτικής, το προσφυγικό έχει μετατραπεί σε ένα από τα μεγαλύτερα δράματα της ανθρώπινης ιστορίας. Από το 2001 το εύφλεκτο ζήτημα πήρε δραματικές διαστάσεις, καθώς οι δυτικές εισβολές στο Αφγανιστάν και στο Ιράκ εκτόπισαν εκατομμύρια ανθρώπων και ο συνεχιζόμενος πόλεμος στις δύο χώρες κατευθύνει το ρεύμα των προσφύγων προς την Ευρώπη. Έτσι, κράτη με οικονομική κρίση, όπως η Ελλάδα, βρέθηκαν αντιμέτωπα με χιλιάδες πρόσφυγες, ενώ οι κυβερνήσεις που προκάλεσαν τις ανθρώπινες τραγωδίες δε στάθηκαν στο ύψος των περιστάσεων.
ΠΡΟΣΦΥΓΕΣ ή ΜΕΤΑΝΑΣΤΕΣ;
Η διάκριση της έννοιας του πρόσφυγα, που κινδυνεύει η ζωή του (π. χ. η περίπτωση των Σύριων) από την έννοια του μετανάστη, που επιδιώκει την καλυτέρευση της οικονομικής του κατάστασης, μετοικώντας σε άλλη πλούσια χώρα με προοπτικές, έχει ιδιαίτερη σημασία για την αντικειμενική μελέτη των λόγων και διαστάσεων του προσφυγικού ζητήματος. Για αυτό η ανάλυση της περίπτωσης της Συρίας θεωρείται ιδανική, για να διευκρινιστούν οι διαστάσεις του προσφυγικού ζητήματος. Η Συρία, ιστορικά, ίσως είναι η μοναδική χώρα στον κόσμο που δέχτηκε τόσους πολλούς πρόσφυγες και μετανάστες. Για παράδειγμα, καλωσόρισε Τσερκέζους του Καύκασου από τον 19ο αιώνα, Τουρκεμένους, Αρμένιους εξαιτίας των σφαγών κατά τον πρώτο παγκόσμιο πόλεμο, Έλληνες της Μικράς Ασίας 1922, παλαιστίνιους του 1948 και του 1967, Κούρδους πρόσφυγες σε διάφορες περιόδους εξαιτίας των διωγμών από γειτονικές χώρες, Κουβεϊτιανούς λόγω εισβολής του Σαντάμ Χουσεΐν στη χώρα τους το 1990, Ιρακινούς πρόσφυγες το 2003.
ΠΟΛΙΤΙΚΑ ΚΕΡΔΗ
ΣΤΙΣ ΠΛΑΤΕΣ ΤΟΥ ΠΡΟΣΦΥΓΙΚΟΥ
Σήμερα εξαιτίας της αδιαφορίας της Ε.Ε για τα επί πέντε χρόνια δεινά του συριακού λαού, η Τουρκία, που επωμιζόταν το μεγαλύτερο οικονομικό βάρος των Σύριων προσφύγων, συνέδεσε το προσφυγικό με άλλα θέματα που αφορούν την εξωτερική πολιτική της Άγκυρας, όπως την κατάργηση της θεώρησης εισόδου στα κράτη της ΕΕ και την επίσπευση των διαδικασιών ένταξής της στη ΕΕ . Θα πρέπει επίσης να τονιστεί ότι, το προσφυγικό, σε αντίθεση με το παρελθόν, επηρεάζεται από διάφορους παράγοντες, όπως της θρησκείας, του χρώματος, της καταγωγής, του χρήματος, της προπαγάνδας και των εθνικιστικών τάσεων. Για παράδειγμα, τα ευρωπαϊκά εθνικιστικά κινήματα προσπαθούν να εκμεταλλευθούν το προσφυγικό για την αύξηση της επιρροής τους και των εδρών τους στα εθνικά κοινοβούλια, ενώ ταυτόχρονα ορισμένες ευρωπαϊκές κυβερνήσεις έχουν χάσει σημαντικά ποσοστά των ψηφοφόρων εξαιτίας των προσφύγων. Επιπρόσθετα, τρομοκράτες και εγκληματίες πολέμου επιχειρούν να εισβάλουν στην Ευρώπη εκμεταλλευόμενοι το άσυλο σαν απλοί πρόσφυγες. Για αυτό η συνεργασία των κυβερνήσεων με τους πραγματικούς πρόσφυγες θα συντελούσε, εξαιρετικά, στην αποκάλυψη τέτοιων επικίνδυνων φαινομένων.
ΤΑ ΠΡΟΣΦΥΓΟΠΟΥΛΑ ΣΤΑ ΣΧΟΛΕΙΑ
ΚΙΝΔΥΝΟΣ ΥΓΕΙΑΣ;
Το πρώτο κουδούνι για 1.500 προσφυγόπουλα κτύπησε την Δευτέρα 10 Οκτωβρίου όπου θα παρακολουθήσουν μαθήματα σε 20 σχολεία της χώρας. Από τις 2 το μεσημέρι έως τις 6 το απόγευμα τα παιδιά των προσφύγων που έχουν εγκλωβιστεί στην Ελλάδα θα μπορέσουν να συνεχίσουν την εκπαίδευσή τους, μια κίνηση που έχει φέρει όμως πολλές αντιδράσεις. Σε πρώτη φάση, οι «Δομές Υποδοχής Εκπαίδευσης Προσφύγων (ΔΕΥΠ)», ξεκίνησαν το πρόγραμμα ενσωμάτωσης των προσφυγόπουλων στην εκπαιδευτική διαδικασία σε Αττική, Θεσσαλονίκη, Εύβοια και Ήπειρο. Προβλέπεται δε να επεκταθούν σε όλη την επικράτεια και οπουδήποτε υπάρχει σχετική ανάγκη ενώ θα συνδυάζεται με τους απαραίτητους εμβολιασμούς των παιδιών. Οι αντιδράσεις σε ορισμένες περιοχές ήταν ακραίες. Γονείς ξεσηκώθηκαν με πρόσχημα την υγεία των προσφυγόπουλων απαιτώντας να φύγουν και να μην μπουν στα σχολεία μας, ενώ δεν παρέλειψαν κάποιοι αυτόκλητοι υπερασπιστές του Ελληνισμού και της Εκκλησίας να μιλήσουν για …αφανισμό του Έθνους των Ελλήνων!! Επειδή η χώρα μας άνοιξε τις σχολικές αίθουσες της σε πρόσφυγες..
Μετά όμως τις αντιδράσεις ορισμένων συλλόγων γονέων για την ένταξη των παιδιών μεταναστών και προσφύγων στα σχολεία της χώρας, αλλά και με αφορμή δημοσιεύματα, το υπουργείο Υγείας προχώρησε σε διευκρινίσεις για την πορεία του προγράμματος εμβολιασμών. Όπως τονίζει η Γενική Γραμματεία Δημόσιας Υγείας, ο εμβολιασμός των παιδιών στα Κέντρα Φιλοξενίας Προσφύγων-Μεταναστών γίνεται με προγραμματισμό και συντονισμό από το υπουργείο Υγείας σε συνεργασία με Μη Κυβερνητικές Οργανώσεις και με βάση τις αποφάσεις της Εθνικής Επιτροπής Εμβολιασμών. Ο εμβολιασμός στα Κέντρα Φιλοξενίας και άλλους χώρους φιλοξενίας προχωρά κανονικά και αναμένεται ο πρώτος κύκλος να ολοκληρωθεί εντός του μηνός. Με τη συμφωνία των υπουργείων Παιδείας και Υγείας, τα Κέντρα Φιλοξενίας εντάσσονται στο πρόγραμμα εκπαίδευσης που εφαρμόζεται στα σχολεία της χώρας ακολουθώντας την εξέλιξη του προγράμματος εμβολιασμού και εφόσον έχει πραγματοποιηθεί εμβολιασμός των παιδιών στο κάθε συγκεκριμένο Κέντρο. Τέλος, σημειώνεται ότι το υπουργείο Υγείας είναι προσηλωμένο στο στόχο της προστασίας του δικαιώματος στην εκπαίδευση και του δικαιώματος στην υγεία όλων των παιδιών που ζουν στη χώρα μας.
ΕΚΚΛΗΣΙΑ ΚΑΙ ΠΡΟΣΦΥΓΕΣ
Μέσα στο κυκεώνα των πολλών απόψεων που ακούστηκαν και από πρόσωπα της Ορθοδοξίας τα οποία η πλειοψηφία της κοινωνίας τα καταδίκασε, τόσο ο Αρχιεπίσκοπος Αθηνών και πάσης Ελλάδος κκ. Ιερώνυμος όσο και άλλοι Σεβαστοί Μητροπολίτες έδωσαν την πραγματική διάσταση τι σημαίνει να είσαι Ορθόδοξος Χριστιανός.. Ο Μητροπολίτης Δημητριάδος και Αλμυρού κκ Ιγνάτιος είναι απόλυτα σαφής: «Στις επαρχίες οι πρώτοι που έτρεξαν (να βοηθήσουν τους πρόσφυγες) ήταν οι ιερείς. Όταν είδα να ανοίγουν παρεκκλήσια στα νησιά για να μπουν οι άνθρωποι, ήταν η αγιότερη πράξη που υπήρξε. Ακόμα και την φυσική εικόνα, το ξύλο, όπου και αν την βρούμε, θα την πάρουμε, θα την καθαρίσουμε και θα την βάλουμε σε ένα καλό σημείο του σπιτιού μας. Έτσι είναι και ο άνθρωπος. Βεβαίως έχει πόνο, κόπο. Όσο και αν μας λοιδόρησαν εμάς τους Έλληνες, δικαίως τώρα στρέφουν όλοι τα μάτια και λένε ότι οι Έλληνες είναι άνθρωποι. Δεν μπορώ να δεχτώ κάποιον που αρνείται την προσφορά σε πρόσφυγες και μετανάστες.
Για μένα αυτός δεν είναι ούτε Έλληνας ούτε Ορθόδοξος. Η Ορθοδοξία περιθάλπει όποιον άνθρωπο από όπου και αν είναι Αυτό σημαίνει Χριστός. Όσο θα κηρύττουμε τον Χριστό αυτό θα το κάνουμε πράξη» συμπλήρωσε, ωστόσο, ότι «στους πρόσφυγες και τους μετανάστες είναι ο Χριστός σήμερα. Αυτόν τον Χριστό διδάσκουμε. Θα είμαστε υπόλογοι αν δεν τον υποδεχτούμε. Μόνο με αυτόν τον Χριστό μπορούμε να γιορτάσουμε πραγματική Ανάσταση το Πάσχα».
ΑΠΕΙΛΕΙΤΑΙ Ο ΧΡΙΣΤΙΑΝΙΣΜΟΣ;
Απαντώντας στις φωνές που θεωρούν ως απειλή για τον Χριστιανισμό την έλευση Ισλαμιστών στην Ευρώπη, ο Μητροπολίτης Δημητριάδος κος Ιγνάτιος είπε: «Και εγώ ανησυχώ αλλά στο όνομα της ανησυχίας δεν μπορείς να αφήσεις ένα παιδί νηστικό. Εμείς 400 χρόνια σκλαβιάς και δεν χαθήκαμε, θα χαθούμε τώρα; Και τώρα θα αντέξουμε. Η Ευρώπη κινδυνεύει γιατί έχασε τον Θεό. Τους προέκυψε το Ισλάμ και τρέχουν να βάλουν θρησκευτικά στα σχολεία για να μάθουν τα παιδιά τί είναι Θεός και τί τζαμί. Αν πάμε φοβικά, θα κάνουμε τα μεγαλύτερα λάθη. Η Εκκλησία όποτε χρειάστηκε έδωσε τα πάντα» τονίζει ο Μητροπολίτης Δημητριάδος και Αλμυρού κκ Ιγνάτιος απόφοιτος της Θεολογικής Σχολής, πρόεδρος της Ελληνικής Βιβλικής Εταιρίας, Αντιπρόεδρος των Βιβλικών Εταιριών του Κόσμου, μέλος στη Συνοδική Επιτροπή Διορθοδόξων και Διαχριστιανικών Σχέσεων, και μέλος του Εθνικού Συμβουλίου Παιδείας, ως εκπρόσωπος της Εκκλησίας της Ελλάδος.