ΕΠΙΣΤΗΜΕΣ

Κορώνεια: Η λίμνη που έσβησε από τον χάρτη!!

ΦΩΤΟ ΑΠΟ VICE.GR

Λοιπόν παιδάκια μου σήμερα θα σας πω ένα πολύ όμορφο παραμύθι για μια μεγάααληηη λίμνη που είχαμε λίγα χιλιόμετρα εδώ έξω από την Θεσσαλονίκη αλλά.. εξαφανίστηκε από τον χάρτη!!!! Εξαφανίστηκε γιατί κάποιοι πολιτικοί για να μαζέψουν ψήφους για να γίνουν μεγάαααλοι στην πολιτική σκηνή «έκλειναν» τα μάτια τους, άφηναν τους «κακούς» αγρότες και εργοστασιάρχες να σπαταλούν αλόγιστα το νερό ή να το μολύνουν και τώρα η περιοχή να αργοπεθαίνει!!!!
Δεν είναι μακριά ο καιρός που η περίπτωση της λίμνης Κορώνεια θα ακούγεται ως παραμύθι στα σχολεία της Θεσσαλονίκης. Εκείνο που δεν ξέρουμε είναι, τι χαρακτήρες και ονόματα θα δώσει ο παραμυθάς που θα το γράψει στους πολιτικούς υπαίτιους της καταστροφής που σήμερα γίνεται ακόμη πιο εμφανής!! Νομάρχες, Δήμαρχοι, Έπαρχοι, Κοινοτάρχες είναι αδύνατον να μην γνώριζαν αυτό που γινόταν μπροστά στα μάτια τους. Ελάχιστοι που φώναζαν για το περιβαλλοντικό πρόβλημα παρουσιάζονταν από τους εξουσιαστές «γραφικοί»!! Ουδείς μιλούσε!! Όσο για τη «νύφη» (από άποψης δικαιοσύνης) την πλήρωσε μόνο ένας: Ο Παναγιώτης Ψωμιάδης!! Σήμερα όμως που η λίμνη θα μπορούσε να θρέψει τους αγρότες της περιοχής και τους ψαράδες αποδεικνύεται ότι τη νύφη (από οικονομικής άποψης) την πληρώνουν πολλοί!!!

 

ΠΡΟΣΤΑΤΕΥΟΜΕΝΟΙ
ΥΔΡΟΒΙΟΤΟΠΟΙ
Οι λίμνες Κορώνεια και Βόλβη αποτελούν έναν από τους σημαντικότερους ελληνικούς υδροβιότοπους της Ελλάδας και παρότι προστατεύονται από την Σύμβαση Ramsar (1971) και από το ευρωπαϊκό οικολογικό δίκτυο Natura 2000, δεν έχουν ληφθεί ακόμη όλα τα απαραίτητα μέτρα για την σωτηρία τους. Η αργοπορία αυτή έχει οδηγήσει στην σημερινή αποκαρδιωτική εικόνα της λίμνης Κορώνειας, η οποία πρακτικά έχει ξηρανθεί. Κατά την δεκαετία του ’50 η λίμνη Κορώνεια αποτελούσε την πέμπτη μεγαλύτερη σε έκταση λίμνη της χώρας και ήταν ιδιαίτερα πλούσια σε αλιεύματα. Τη δεκαετία του ’70 έφτασε να εκτείνεται σε έκταση 45.000 στρεμμάτων και να έχει μέσο βάθος 5μ. Στο τέλος της δεκαετίας του ’80 τα υδατικά αποθέματα της λίμνης μειώθηκαν σημαντικά. Η ξηρασία του 1995 ήταν καταστροφική, μιας και η λίμνη έφτασε να έχει έκταση μόλις 10.000 στέμματα και μέσο βάθος 0,5-1 μέτρο.

 

 

ΠΩΣ ΕΓΙΝΕ ΤΟ ΜΕΓΑΛΟ
ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΟ ΕΓΚΛΗΜΑ;
Από πλήθος μελετών για την Κορώνεια -ή λίμνη Αγίου Βασιλείου ή λίμνη Λαγκαδά- αναγνωρίστηκε ότι τα αίτια της υποβάθμισής της οφείλονται σε ανθρωπογενείς δραστηριότητες, όπως η ανάπτυξη, πριν από χρόνια, ρυπογόνων και υδροβόρων βιομηχανιών (κυρίως βαφείων) και η διαρκής -ακόμη και σήμερα- υπεράντληση υδάτων από κατοίκους της περιοχής για γεωργικές εκμεταλλεύσεις. Η «δίψα» για μεγαλύτερη γεωργική παραγωγή οδήγησε εδώ και περίπου τέσσερις δεκαετίες τους κατοίκους της περιοχής στη δημιουργία πηγαδιών και άλλων τεχνικών άντλησης νερού, με διαρκώς ανανεούμενους μηχανισμούς, όπως τα λεγόμενα «κανονάκια», που αντλούσαν μεγάλες ποσότητες νερού για την ικανοποίηση υδροβόρων καλλιεργειών (π.χ. τριφύλλια, καλαμπόκια κ.ά.), που σε συνδυασμό με εποχές ανυδρίας, διόγκωσαν το φαινόμενο.

 

 

ΔΗΛΗΤΗΡΙΩΔΗ
ΑΠΟΒΛΗΤΑ
Αποκαλυπτικά είναι και τα όσα δημοσιεύει στην ιστοσελίδα «Ο Δρόμος της Αριστεράς» ο Γιώργος Θεοδωρόπουλος, Περιφερειακός Σύμβουλος Κεντρικής Μακεδονίας με την Ριζοσπαστική Αριστερή Ενότητα. Γράφει: «Η ρύπανση πρωτίστως οφείλεται στη βιομηχανία που ανεξέλεγκτα και μέσω των περιβόητων bypass –κοινό μυστικό γνωστό και στους ελεγκτικούς μηχανισμούς– διοχέτευε και διοχετεύει δηλητηριώδη απόβλητα στη λίμνη και στον υδροφόρο ορίζοντα. Επιβαρυντικά στη ρύπανση λειτουργούν αγροτικά απόβλητα (λιπάσματα, φυτοφάρμακα), καθώς και τα αστικά απόβλητα. Παράδειγμα της ανεπάρκειας κράτους – περιφέρειας – δήμων είναι ο τρόπος αντιμετώπισης των δυο επιβαρυντικών παραγόντων που αναφέρθηκαν. Στην ευρύτερη λεκάνη της λίμνης λειτουργούν περίπου, χωρίς να μπορεί να διασταυρωθεί, 2.500 γεωτρήσεις για άρδευση. Επί διοίκησης Ψωμιάδη και με απόφαση της κυβέρνησης «νομιμοποιήθηκαν» όσες εξ αυτών ήταν αυθαίρετες. Παραγγέλθηκαν και παρελήφθησαν αντίστοιχα πάνω από 2.000 υδρόμετρα που ουδέποτε εγκαταστάθηκαν και δια στόματος της κ. Πατουλίδου, Αντιπεριφερειάρχη Μ.Ε. Θεσσαλονίκης, «φυλάσσονται σε κάποια αποθήκη της Περιφέρειας». Οι Δήμοι της περιοχής, εκμεταλλευόμενοι ευρωπαϊκά προγράμματα κατασκεύασαν βιολογικούς καθαρισμούς (η Ε.Ε. έδινε χρήματα μόνο για βιολογικούς καθαρισμούς), χωρίς να υπάρχουν αποχετευτικά δίκτυα. Στην πόλη του Λαγκαδά δεν έχει ακόμα ολοκληρωθεί το αποχετευτικό δίκτυο».

 

 

ΟΙ ΚΑΤΑΔΙΚΕΣ
Δύο ήταν οι καταδίκες για αυτό το μεγάλο περιβαλλοντικό έγκλημα. Η μια κατά της Ελλάδος το Φεβρουάριο του 2013 από το Ευρωπαϊκό δικαστήριο για το γεγονός ότι η Πολιτεία δεν έλαβε τα αναγκαία και ενδεδειγμένα μέτρα ώστε να αποτραπεί η καταστροφή της Κορώνειας. Μάλιστα η Κομισιόν τότε αποφάσισε να ακυρώσει τη συμμετοχή της, ύψους 20 εκατ. ευρώ, στα έργα αποκατάστασης της Κορώνειας και να διακόψει κάθε μελλοντική χρηματοδότηση για την υπόθεση αν δεν υπήρχε συμμόρφωση από το κράτος.
Η άλλη, κατά του πρώην Νομάρχη και μετέπειτα «Περιφερειάρχη της καρδιάς μας» Παναγιώτη Ψωμιάδη που καταδικάστηκε από το Τριμελές Εφετείο Θεσσαλονίκης σε ποινή φυλάκισης 11 μηνών, με τριετή αναστολή. Ο κ. Ψωμιάδης κρίθηκε ένοχος για τα αδικήματα της παράβασης καθήκοντος και της απιστίας. Σύμφωνα με το κατηγορητήριο, ο πρώην Νομάρχης επέβαλε πρόστιμα με καθυστέρηση 15 μηνών (ταχύτητες τούρμπο χελώνας δηλαδή)!! Απολογούμενος, αρνήθηκε τις κατηγορίες, (ποτέ άλλωστε δεν παραδέχθηκε καμία για όσες κατηγορήθηκε) τονίζοντας ότι ακολούθησε τις εισηγήσεις των αρμόδιων υπηρεσιών, ενώ σε ότι αφορά τα πρόστιμα υποστήριξε ότι ο ορισμός και η μείωσή τους ήταν στη διακριτική του ευχέρεια.

 

 

ΤΑ ΑΝΑΠΑΝΤΗΤΑ ΕΡΩΤΗΜΑΤΑ
ΤΟΥ ΣΗΜΕΡΑ
Ανατρέχοντας στο παρελθόν λοιπόν με γνώμονα να κάνουμε καλύτερο το μέλλον δεν μπορούμε να αφήσουμε να περάσουν απαρατήρητα κάποια γεγονότα. Οι περιγραφές και μόνο των επιστημόνων για το περιβαλλοντικό έγκλημα τις λίμνης Κορώνεια οδηγούν αβίαστα στο συμπέρασμα ότι γνώστης του προβλήματος δεν μπορεί να ήταν μόνο ο καταδικασθέντας Παναγιώτης Ψωμιάδης. Εκτός κι αν ήταν ο μοναδικός που είχε μάτια κι έβλεπε τι συνέβαινε στην Επαρχία Λαγκαδά, όπου όλοι οι άλλοι ήταν.. τυφλοί!!!
Οι Δήμαρχοι, Έπαρχοι και Κοινοτάρχες της περιοχής δεν ήξεραν; Τα τελευταία τουλάχιστον χρόνια που τα μέσα καταγραφής εκσυχρονίστηκαν..!! κανείς με καμία κάμερα δεν είδε κάτι;
Ο πρώην δήμαρχος Λαγκαδά Γιάννης Αναστασιάδης δεν ήξερε τίποτα; Ο νυν Δήμαρχος Λαγκαδά Γιάννης Καραγιάννης και ύψιστος πολιτικός παράγοντας της περιοχής δεν ήξερε τίποτα;
Όπως και ο τότε Έπαρχος Λαγκαδά και σημερινός Βουλευτής της Νέας Δημοκρατίας Σάββας Αναστασιάδης!! Κι αυτός δεν ήξερε τίποτα; Δεν έβλεπε τους αγρότες να ποτίζουν νύχτα μέρα; Δεν γνώριζε για τα εργοστάσια που ρυπαίνουν; Δεν διάβαζε τις καταγγελίες των περιβαλλοντικών φορέων που «τσίριζαν» για το ζήτημα;
Με άλλα λόγια, πολιτικοί παράγοντες, ακόμη και σήμερα, πιστεύουν ότι δεν έπρεπε τα σπασμένα να τα πληρώσει μόνο ένας!! Το σίγουρο είναι ότι κάποιοι μπορεί να μην καταδικάστηκαν για το έγκλημα στην Κορώνεια, αλλά ψηφοθηρικά με την σιωπή τους «αμείφθηκαν» από τους αγρότες της περιοχής στις… κάλπες, παριστάνοντας σήμερα τους σωτήρες της πολιτικής σκηνής!!

 

 

ΤΙ ΜΕΛΛΕΙ ΓΕΝΕΣΘΑΙ;
Το διαχρονικό αποτέλεσμα όλων των παραπάνω δεν μπορεί να αμφισβητηθεί. Η δαπάνη εκατομμυρίων Ευρώ σε μελέτες και ημιτελή έργα κατά την περίοδο των τελευταίων 20 ετών οδήγησε στην ολική αποξήρανση ενός πολύ μεγάλου προστατευόμενου ευρωπαϊκά υδροβιότοπου. Οι ενέργειες των εμπλεκόμενων φορέων αποτελούν μνημείο του μικροκομματικού τρόπου αντιμετώπισης των περιβαλλοντικών προβλημάτων στην χώρα μας. Η διαχρονική άρνηση αντιμετώπισης της ρίζας του προβλήματος με κύριο άξονα μέτρα διαχειριστικού χαρακτήρα και η πεποίθηση πως τα τεχνικά έργα από μόνα τους μπορούν να θεραπεύσουν την πολιτική υπεκφυγή και την διοικητική ανικανότητα στέρησε από την Κεντρική Μακεδονία και την Θεσσαλονίκη μία παραγωγική λίμνη και ένα χρήσιμο οικοσύστημα.
Η Ελληνική πολιτεία πρέπει επιτέλους να αντιμετωπίσει δραστικά το πρόβλημα της λίμνης Κορώνειας και να μην το αφήσει ως μια διαρκή δαπανηρή εκκρεμότητα. Οι εμπλεκόμενοι φορείς πρέπει με αποφασιστικότητα πια να προχωρήσουν σε σημαντικές αλλαγές σε ότι αφορά τον σχεδιασμό με μία εντελώς διαφορετική φιλοσοφία προσέγγισης του προβλήματος, εστιασμένη περισσότερο στην αντιμετώπιση των αιτίων, αξιοποιώντας την υπάρχουσα εμπειρία και μακριά από κάθε είδους μικροκομματική λογική. Εάν όλα αυτά δεν γίνουν ούτε αυτήν την φορά, τότε είναι βέβαιο πως οι μελλοντικές γενιές θα αναφέρονται στην Κορώνεια ως το απόλυτο παράδειγμα πολιτικής αδιαφορίας, ανικανότητας και πλήρους περιβαλλοντικής καταστροφής γράφει στην ιστοσελίδα του Τεχνικού Επιμελητηρίου ο κ. Φίλιππος Γκανούλης, Πολιτικός μηχανικός και μέλος της μόνιμης επιτροπής περιβάλλοντος και ενέργειας του ΤΕΕ/ΤΚΜ.

Αφήστε μια απάντηση